Ανασκαφές του αρχαιολόγου καθηγητή, Νικόλαου Σταμπολίδη έφεραν πρόσφατα στο φως μια γυναίκα πλαισιωμένη με φύλλα χρυσού, στο νεκροταφείο της αρχαίας πόλης Ελεύθερνα στο Ρέθυμνο.
Μέσα στο διπλό τάφο, βρέθηκαν η γυναίκα αυτή καθώς και ένας άντρας, η σχέση των οποίων δεν έχει εξακριβωθεί ακόμα.
Εξαιτίας δε των πλούσιων κοσμημάτων της, ο επικεφαλής των ανασκαφών, Σταμπολίδης συμπέρανε ότι κατά πάσα πιθανότητα η γυναίκα άνηκε στην άρχουσα κοινωνική τάξη. Επισημάνθηκε επίσης ότι η γυναίκα πέθανε σε νεαρή ηλικία.
Η νέα ανακάλυψη έγινε αρκετά κοντά στο νεκροταφείο των πολεμιστών της Ελεύθερνας.
Επειδή δε στην πλειοψηφία τους οι άντρες που έχουν βρεθεί στην περιοχή των ανασκαφών, είναι όλοι καμένοι, ο άντρας που βρέθηκε ακέραιος στο διπλό τάφο μαζί με τη νεαρή γυναίκα, πιθανόν να ήταν κάποιος ηλικιωμένος ή δούλος οι οποίοι δεν αποτεφρώνονταν.
Στα κτερίσματα που βρέθηκαν εντός του τάφου συμπεριλαμβάνονται πολλά χάλκινα και πήλινα αγγεία καθώς και αρωματοδοχεία από φαγεντιανή.
Το πιο εντυπωσιακό από τα ευρήματα δε, είναι ένα κόσμημα που στην πίσω πλευρά του απεικονίζει μια μέλισσα και πρόκειται μάλιστα για μία από τις ελάχιστες απεικονίσεις της μέλισσας ως θεάς.
''Τα συγκεκριμένα ευρήματα που δεν έχουν βρεθεί αλλού, ούτε σε Σικελία, ούτε σε Ελλάδα, Κύπρο ή κάπου αλλού, τεκμηριώνουν για ακόμα μία φορά ότι δικαίως η ανασκαφή που για χρόνια πραγματοποιείται στην περιοχή ονομάστηκε φέτος το χειμώνα από το αμερικανικό ινστιτούτο Αρχαιολογίας, ως μία από τις καλύτερες ανασκαφές στον κόσμο.'' ήταν οι δηλώσεις του καθηγητή Σταμπολίδη.
Ιστορικά στοιχεία και αρχαιολογικά δεδομένα για την αρχαία Ελεύθερνα
Η Αρχαία Ελεύθερνα είναι ο σημαντικότερος αρχαιολογικός χώρος του νομού Ρεθύμνου, στις βορειοδυτικές υπώρειες της Ίδης, σε υψόμετρο περίπου 380 μέτρων και σε απόσταση 30 χλμ νότια του Ρεθύμνου.
Στην αρχαία πόλη Ελεύθερνα, όπου σήμερα σώζονται ερείπια από διάφορες ιστορικές περιόδους, το Πανεπιστήμιο Κρήτης από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 κάνει προγραμματισμένες και συστηματικές ανασκαφές, οι οποίες έχουν φέρει στο φως πολλά ευρήματα και εντυπωσιακά αρχαιολογικά κατάλοιπα κυρίως από τους γεωμετρικούς έως τους πρωτοβυζαντινούς χρόνους, χωρίς ωστόσο να λείπουν τα στοιχεία της αδιάκοπης χρήσης του χώρου από τα πρωτομινωικά έως και τα νεώτερα χρόνια.
Σύμφωνα με την παράδοση, η πόλη είχε πάρει το όνομά της από τον Ελευθερέα, έναν από τους Κουρήτες ή από το επίθετο της Δήμητρος Ελευθούς.
Στο λόφο Νησί που αποτελεί έναν από του κύριους πυρήνες της αρχαίας πόλης μαζί με το λόφο Πυργί, υπάρχει συνοικία που άκμασε κατά τους ελληνιστικούς χρόνους.
Η Αρχαία Ελεύθερνα κατοικήθηκε αδιάλειπτα από τη 2η χιλιετία π.Χ. μέχρι τα ύστερα ρωμαϊκά, τα πρωτοβυζαντινά και τα βυζαντινά χρόνια (13ος αιώνας μ.Χ.).
Πλεονεκτήματα του τόπου ήταν η οχυρή θέση, το καλό κλίμα και γενικά η ύπαρξη όλων των προϋποθέσεων ώστε να μπορεί να κατοικηθεί, όπως δηλαδή πηγές νερού, εκτάσεις για βοσκή και καλλιέργεια και πέτρες για χτίσιμο.
Η πόλη άκμασε ιδίως κατά την Αρχαϊκή, την Ελληνιστική, τη Ρωμαϊκή και την πρωτοβυζαντινή περίοδο.
Πρώτη επίσημη ανασκαφική έρευνα διενεργήθηκε στον αρχαιολογικό χώρο το 1929 από την Αγγλική Αρχαιολογική Σχολή, από τον H. Payne και είχε μικρή χρονική διάρκεια.
