Η ανάπτυξη της τεχνολογίας αδιαμφισβήτητα κινείται με το ρυθμό όσων παρακολουθούμε σε ταινίες επιστημονικής φαντασίας! Βάσει αυτού, Ευρωπαίοι επιστήμονες, αρχειοφύλακες και βιβλιοθηκάριοι, φοβούμενοι μήπως οι μελλοντικές γενιές δεν έχουν τη δυνατότητα να αποκωδικοποιήσουν τις ψηφιακές πληροφορίες που θα είναι αποθηκευμένες σε ξεπερασμένες πια τεχνολογίες, έθαψαν σε ένα μυστικό υπόγειο οχυρό ένα “ψηφιακό γονιδίωμα” που θα επιτρέψει στους ανθρώπους του μέλλοντος, εάν ποτέ το χρειαστούν, να “ξεκλειδώσουν” έναν τεράστιο όγκο δεδομένων.
Το σφραγισμένο κουτί με τον κώδικα, κρυμμένο πίσω από μια πόρτα 3,5 τόνων, περιέχει το "κλειδί", ώστε οι άνθρωποι του μέλλοντος να μπορούν να διαβάσουν τα απαρχαιωμένα ψηφιακά "φορμάτ".
Έως τώρα έχουν δημιουργηθεί περίπου 100 GB δεδομένων (ισοδύναμα με 24 τόνους βιβλίων) για κάθε κάτοικο του πλανήτη μας. Αυτός ο όγκος των ψηφιακών πληροφοριών αντιστοιχεί σε περίπου ένα τρισεκατομμύριο CD. Μόνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η συνεχής τεχνολογική εξέλιξη οδηγεί στην απαξίωση και ουσιαστικά στην απώλεια (λόγω αδυναμίας πρόσβασης) ψηφιακών πληροφοριών αξίας περίπου 3 δισεκατομμυρίων ευρώ κάθε χρόνο.
"Σήμερα μπορούμε να κατεβάσουμε από το ράφι και να διαβάσουμε τις σημειώσεις του Αϊνστάιν, αλλά σε 50 χρόνια από σήμερα οι περισσότερες από τις σημειώσεις του Στέφεν Χόκινγκ θα είναι πιθανώς αποθηκευμένες μόνο ψηφιακά και ίσως δεν θα μπορούμε να έχουμε καν πρόσβαση σε αυτές", σημείωσε ο Άνταμ Φαρκουχάρ της Βρετανικής Βιβλιοθήκης και ένας εκ των δύο επιστημόνων που έχουν επιφορτιστεί με τη μεταφορά της χρονοκάψουλας.
Το φιλόδοξο εγχείρημα, που στοίχισε 15 εκατομμύρια ευρώ, αποτελεί το αποκορύφωμα του τετραετούς σχεδίου “Πλανήτες”, το οποίο συνδυάζει την εμπειρία 16 ευρωπαϊκών βιβλιοθηκών, αρχείων και ερευνητικών ινστιτούτων, ώστε να διατηρηθεί η ψηφιακή "περιουσία" της ανθρωπότητας, καθώς οι συνεχείς τεχνολογικές εξελίξεις καθιστούν συνεχώς ξεπερασμένο το υπάρχον υλικό και λογισμικό.
Στη “χρονοκάψουλα” περιέχεται το ψηφιακό ισοδύναμο του γενετικού κώδικα των διαφορετικών ψηφιακών "φορμάτ" που έχουν υπάρξει μέχρι σήμερα και για το λόγο αυτό έχει αποκληθεί "ψηφιακό γονιδίωμα".
Τα φορμάτ αποθήκευσης, όπως των CD και των DVD, διαρκούν, σύμφωνα με μελέτες, διαρκούν περίπου 20 χρόνια. "Αντίθετα με τα ιερογλυφικά που είναι σκαλισμένα σε κάποια πέτρα ή έχουν γραφτεί με μελάνι σε μια περγαμηνή, τα ψηφιακά δεδομένα έχουν ζωή ετών όχι χιλιετιών", σημείωσε ο καθηγητής του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου της Βιέννης Αντρέας Ράουμπερ, ένας από τους πρωτεργάτες της "χρονοκάψουλας".
"Η αποτυχία να λάβουμε επαρκή μέτρα ψηφιακής διατήρησης τώρα, μπορεί να μας κοστίσει δισεκατομμύρια στο μέλλον", πρόσθεσε, επισημαίνοντας ότι η πρωτοβουλία έχει καταστήσει ελεύθερα διαθέσιμο το κατάλληλο online λογισμικό για να επιτρέψει σε κάθε ενδιαφερόμενο να αποκωδικοποιεί δεδομένα που βρίσκονται σε απαρχαιωμένα ψηφιακά "φορμάτ".
Χωρίς την ύπαρξη του κατάλληλου λογισμικού, καθώς και συμβατών λειτουργικών συστημάτων, δεν θα είναι δυνατή όχι μόνο η ανάγνωση, αλλά ούτε καν η επίγνωση του τι υπάρχει αποθηκευμένο σε ένα παλαιό δίσκο. Στόχος είναι η διατήρηση του "DNA" των ψηφιακών δεδομένων, με τη βοήθεια των κατάλληλων "εργαλείων" λογισμικού, ώστε να μην χαθούν οριστικά ιστορικές ψηφιακές "μνήμες" τον επόμενο αιώνα.
