Τρόμο… προκαλεί η κλίση 38 εκατοστών από την κατακόρυφο που έχει πάρει η Πύλη Παντοκράτορα, κοντά στη Χανιώπορτα. Το υπουργείο Πολιτισμού αδιαφορεί παρά τις επανειλημμένες προειδοποιήσεις.
Βραδύτητα
Παρά την επικινδυνότητα αυτή το υπουργείο Πολιτισμού έως σήμερα ενέκρινε με χαρακτηριστική βραδύτητα τις προηγούμενες φάσεις της μελέτης, ενώ χθες η Επιστημονική Επιτροπή που έχει συσταθεί για τα Ενετικά Τείχη και την παλιά πόλη, γνωμοδότησε θετικά αναφορικά με τη μελέτη εφαρμογής. Ο ρόλος της επιτροπής, αν και γνωμοδοτικός, είναι καθοριστικός, αφού στην έκφραση γνώμης της επιτροπής θα βασισθεί το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο για την τελική έγκριση της μελέτης.
Τα μέλη της επιτροπής, τα οποία ορίζονται και από το υπουργείο Πολιτισμού και από το ΥΠΕΧΩΔΕ, τόνισαν ότι από τη μεριά τους θα προσπαθήσουν να ενημερώσουν για την κρισιμότητα της κατάστασης, προκειμένου η τελική έγκριση να ληφθεί το γρηγορότερο δυνατό. Με την έγκριση από το υπουργείο Πολιτισμού ανοίγει ο δρόμος, προκειμένου η δημοτική αρχή Ηρακλείου να κινήσει τις διαδικασίες για τη διενέργεια του διαγωνισμού και την ανάδειξη του αναδόχου. Το έργο της αναστήλωσης της Πύλης εκτιμάται σε 1.800.000 ευρώ. Η μελέτη κόστισε 250.000 ευρώ και καλύφθηκε αποκλειστικά από ιδίους πόρους του δήμου Ηρακλείου. Εξασφαλισμένο κονδύλι για το έργο της αναστήλωσης δεν υπάρχει ακόμη. Ωστόσο, όπως υπογραμμίζει ο αρμόδιος αντιδήμαρχος Κώστας Μαμουλάκης, η δημοτική αρχή έχει στις προτεραιότητές της την αποκατάσταση της Πύλης για λόγους πολιτικής προστασίας και θα απευθυνθεί σε κάθε πιθανή χρηματοδοτική πηγή προκειμένου να εξασφαλίσει το απαιτούμενο ποσό.
Πρόταση για να γίνει τελικά παγκόσμιος ο διαγωνισμός για τα Τείχη
Την αναβάθμιση του ευρωπαϊκού διαγωνισμού για την ανάθεση της μελέτης χρήσεων των Ενετικών Τειχών σε διεθνή πρότεινε στο Δήμο Ηρακλείου η Επιστημονική Επιτροπή. Τώρα ο Δήμος Ηρακλείου επεξεργάζεται σοβαρά το ενδεχόμενο και θα διερευνήσει τη δυνατότητα για να γίνει πράξη. Εάν όντως αυτό τελεσφορήσει, θα είναι η δεύτερη περίπτωση, σε πανελλήνιο επίπεδο, που διενεργείται διεθνής διαγωνισμός για την ανάθεση μελέτης. Ο πρώτος έγινε για την ανάθεση της μελέτης για το νέο Μουσείο της Ακρόπολης. Ο αρμόδιος αντιδήμαρχος Κώστας Μαμουλάκης σημειώνει ότι το θέμα των Ενετικών Τειχών αποτελεί πάγια προτεραιότητα της δημοτικής αρχής και ότι θα γίνουν οι απαιτούμενες ενέργειες ώστε να προκύψει το μέγιστο αρχιτεκτονικό αποτέλεσμα. Επίσης, η επιτροπή πρότεινε ο χρόνος που θα έχουν στη διάθεσή τους τα μελετητικά γραφεία, προκειμένου να καταθέσουν τις μελετητικές τους προτάσεις, να επιμηκυνθεί - να αυξηθεί από τους 6 μήνες που είχε προβλέψει ο δήμος, καθώς και να μεγαλώσουν τα χρηματικά βραβεία που θα δοθούν στους τρεις πρώτους.
Αγία Τριάδα
Επίσης η Επιτροπή ενημερώθηκε για την περιοχή της Αγ. Τριάδας και τα προβλήματα που υπάρχουν σ' αυτήν, κυρίως με τα εγκαταλελειμμένα και επικινδύνως ετοιμόρροπα κτίσματα και συζήτησε με εκπροσώπους των κατοίκων. Ζήτησε δε τη δέσμευση των εκπροσώπων των τοπικών αρχαιολογικών υπηρεσιών που συμμετείχαν, για γνωμοδότηση των αρμόδιων τοπικών υπηρεσιών του ΥΠ.ΠΟ. το αργότερο εντός 30 ημερών από την παραλαβή των σχετικών πρωτοκόλλων ετοιμόρροπων, που τους διαβιβάζονται από τις Επιτροπές Ετοιμόρροπων.
Τέλος η Επιτροπή ενημερώθηκε για τη δυνατότητα προστασίας του παράκτιου μετώπου με την τοποθέτηση τεχνητών υφάλων μέσω των οποίων επιτυγχάνεται σταδιακή προσάμμωση. Οι αρμόδιες υπηρεσίες του δήμου θα εξετάσουν τη δυνατότητα ανάθεσης σχετικής μελέτης για την προστασία του κόλπου του Δερματά, εν όψει και της υλοποίησης του έργου προσωρινής διαμόρφωσης, που θα γίνει σε εφαρμογή οριστικής μελέτης, που πρόσφατα εγκρίθηκε από το ΚΑΣ.
Να μην είναι αρχαιολογικό όλο το Ηράκλειο ζητά ο δήμαρχος
Αναθεώρηση του Προεδρικού Διατάγματος του 1965 ζήτησε χθες από τα μέλη της Επιστημονικής Επιτροπής της παλιάς πόλης και των Ενετικών Τειχών ο δήμαρχος Ηρακλείου Γιάννης Κουράκης. Ο δήμαρχος αναφέρθηκε στο… μαξιμαλισμό του ΠΔ, βάσει του οποίου όλη η εδαφική επικράτεια του δήμου θεωρείται οργανωμένος αρχαιολογικός χώρος και εμπίπτει σε αυστηρές αρχαιολογικές διατάξεις. Πολεοδομικές πράξεις, μελέτες και παρεμβάσεις σε όλο το φάσμα της πόλης περνούν από το «μικροσκόπιο» των αρχαιολογικών υπηρεσιών, οι οποίες οφείλουν να γνωμοδοτήσουν. Ακόμη και για τη μετατόπιση ενός περιπτέρου, την τοποθέτηση ενός παγκακιού ή φωτιστικών σωμάτων ο δήμος υποχρεούται να ενημερώσει τις αρχαιολογικές υπηρεσίες και αυτές να εκφράσουν τη γνώμη τους. Ωστόσο, το σύνολο των παρεμβάσεων, από την ελάχιστη έως τη μέγιστη, δημιουργεί έναν απίστευτο όγκο δουλειάς, που ακόμη και οι αρχαιολογικές υπηρεσίες δεν μπορούν να φέρουν εις πέρας εμπρόθεσμα. Το διάταγμα του '65 αφορούσε στα τότε πολεοδομικά δεδομένα της περιοχής και την έκταση του τότε δήμου, τα σύνορα του οποίου εκτείνονταν λίγο περισσότερο από τα όρια της παλιάς πόλης.
Υπέρ
Θετικός με το ενδεχόμενο να συσταθεί ειδική επιτροπή η οποία θα εξετάσει το θέμα και θα εισηγηθεί στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο είναι ο προϊστάμενος της Εφορίας Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων Μιχάλης Ανδριανάκης. Ο κ. Ανδριανάκης, ο οποίος αποτελεί και μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής, τονίζει μιλώντας στην «Τ» ότι η συρρίκνωση του πεδίου εφαρμογής του Διατάγματος του '65 είναι μια ρεαλιστική θέση, η οποία εξομαλύνει την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί. Ο ίδιος δεν βρίσκει το λόγο να μην περιοριστεί η εφαρμογή του μόνο στην παλιά πόλη με όριο τις εξωτερικές οχυρώσεις των Ενετικών Τειχών. Ήδη υπάρχουν σκέψεις για τη θέσπιση ζωνών -Α' και Β'- στις οποίες θα υπάγονται οι ενετικές οχυρώσεις, τα οικοδομικά τετράγωνα περιμετρικά του μνημείου, ακόμη και αυτά που βρίσκονται εκτός παλιάς πόλης αλλά έχουν πρόσοψη σε αυτό. Με τον περιορισμό της εφαρμογής του διατάγματος του '65 θα ξεμπλοκάρουν και πολεοδομικές διαδικασίες που αφορούν στα κτίσματα τα οποία ρυμοτομούνται στην παλιά πόλη και για τα οποία οι ιδιοκτήτες τους δεν έχουν περιθώρια παρεμβάσεων ακόμη και για τη συντήρησή τους.
Την τελική απόφαση για τροποποίηση του Διατάγματος θα λάβει το υπουργείο Πολιτισμού και το ΥΠΕΧΩΔΕ.
